Beenlengte verschil


Voorkomen beenlengteverschil

- 0-4 mm komt voor bij 56.5%

- 5-9 mm komt voor bij 27.9%

- 10-14 mm komt voor bij 13.4%

- meer dan 15 mm komt voor bij 2.2%

 Ongeveer 70% van de mensen heeft beenlengteverschil.

Oorzaken beenlengteverschil

A-     Een beenlengteverschil kan aangeboren zijn (congenitaal), zoals bij heupdysplasie.

B-      Wanneer in de jeugd een ontsteking, botbreuk of tumor in het gebied van de groeischijven van onder- of bovenbeen is geweest, dan kan dat ook een beenlengteverschil geven. In het betreffende gebied namelijk zal de bloeddoorstroming tijdelijk zijn toegenomen, waardoor de groeischijven daar sneller groeien. Anti-kanker medicatie op jonge leeftijd kan de groeischijven weer geremd worden, waardoor een been in lengte achterblijft.

C-      Op latere leeftijd kan een niet goed gezette beenbreuk of heup- of knievervangende operatie voor een lengteverschil zorgen.

D-      In de ontwikkeling van de persoon kan er een X-stand van de knieën of enkels ontstaan, bijvoorbeeld bij een doorgezakte voet, waardoor er bij sterke links-rechts verschillen een zogenaamd schijnbaar beenlengteverschil kan ontstaan.

E-      Iets dergelijks kan ook optreden bij eenzijdige rugpijn, zoals spit, of heupartrose, waardoor het been aan die kant minder belast wordt. Hierdoor wordt het schijnbaar korter.

Geeft beenlengteverschil klachten?

Er is nog steeds veel discussie vanaf welke mate van beenlengteverschil er klachten kunnen komen. Zoals boven aangegeven komen beenlengteverschillen vaak voor. De kans om dit te vinden bij iemand met klachten is dan ook groot. Daarmee is echter nog geen oorzakelijk verband gelegd in de zin van: beenlengteverschil geeft dus klachten, het kan een zogenaamde toevalsbevinding zijn. Zeer waarschijnlijk is het zo dat alleen een aanwezig beenlengteverschil onvoldoende verklaring is voor het wel of niet krijgen/hebben van klachten. Bijvoorbeeld: een jong persoon heeft gemiddeld een grotere beweeglijkheid in zijn rug of heupen, waardoor een beenlengteverschil gemakkelijker kan worden opgevangen dan bij een ouder persoon. Hij zal dus ook minder snel klachten ontwikkelen. Ander voorbeeld: wanneer iemand veel 'beenwerk' nodig heeft zoals bij hardlopen, dan zal eerder een vorm van overbelasting met klachten ontstaan dan bij iemand met bureauwerk. In de praktijk voor OrthoManuele Geneeskunde wordt daarom naar het totaalplaatje gekeken: wanneer iemand klachten heeft, is het dan aannemelijk te maken dat een beenlengteverschil een rol speelt, of zijn er andere/sterkere factoren in het spel die een betere verklaring geven?

Mogelijke gevolgen en klachten

Er zijn aanwijzingen dat vanaf 1.5 cm beenlengteverschil er klachten kunnen komen. Vanaf 2 cm verschil ontstaat een asymmetrische gang. De klachten ontstaan vaak wanneer er een toename is in lichamelijke activiteiten zoals bij verandering in de training bij sporters, of een bouwproject. Eenzijdig zal er een toename in de belasting ontstaan van been, bekken en rug. Een bekend beeld bij hardlopers is het frictie of tractus iliotibialis syndroom, waarbij het spier-peesblad aan de zijkant van het boven been (lopend van bekkenkam tot onder de knie) geïrriteerd wordt en pijnklachten kan geven bij heup, bovenbeen of knie. De klachten ontstaan eerst vlak na het lopen zelf, later bij de start van het lopen, en nog later gedurende en na het lopen. Een laat gevolg van een beenlengteverschil kan heupartrose zijn: met name de lange kant heeft te lijden door hogere drukken in het gewricht.

Een beenlengteverschil introduceert vaak een gedraaide stand in de heup, waardoor de voet bij het lopen anders belast gaat worden. Een aantal mensen zullen hierdoor voetklachten krijgen. Bij een flink beenlengteverschil zal de basis van de wervelkolom: het bekken, scheef staan, waardoor de wervelkolom in een zijwaartse kronkel (scoliose) komt te staan. Spieren zullen de rug éénzijdig overeind moeten houden waardoor rugklachten kunnen ontstaan.

Het verband tussen beenlengteverschil en heupklachten wordt in de wetenschappelijke literatuur slechts beperkt gelegd. Voor rugklachten lijkt dit verband sterker te zijn. Voor nek- en hoofdpijnklachten zijn geen duidelijke verbanden gevonden. Het vaker voorkomen van beenbreuken (de zogenaamde stress fracturen) in onderbeen of voet is met name bij sporters aangetoond.

Aanpassingsvermogen

Bij de discussie over de impact van beenlengteverschillen op klachten wordt vaak het volgende over het hoofd gezien. Vanuit de biologie is bekend dat levende organismen een groot aanpassingsvermogen hebben. Wanneer vaak eenzijdig een beweging wordt uitgevoerd (denk aan tennis, strafschop schieten, hoogspringen, enzovoorts) dan zal dat lichaam zich eenzijdig gaan ontwikkelen in kracht, spieromvang, beweeglijkheid, enzovoorts, om de betreffende taak zo goed mogelijk uit te voeren. Er ontwikkelen zich asymmetrieën in houding en beweeglijkheid. Ook ontstaan zo op normale wijze beenlengteverschillen. Je zou kunnen zeggen dat deze aanpassingen de persoon specialiseren in deze activiteit. Het weghalen van deze aanpassingen doet deze persoon tekort, bijvoorbeeld door de draaistand van de heup te corrigeren, of een beenlengteverschil op te heffen. In ieder geval zal het lichaam protesteren en proberen de aanpassingen weer in gang te zetten (voor meer over dit onderwerp: zie het artikel over symmetrie).

Hier klikken om te bewerken.
S. de Wilde
Vredehofstraat 25
1624XG Hoorn

T  0229-235137
M  06-10348289
E  mail@pedi-sana-hoorn.nl

Openingstijden:
Ma: 09:00 - 17:30
Di: 09:00 - 17:30
Wo: 09:00 - 17:30
Do: 09:00 - 17:30
Do: 19:00 - 21:00
Vr: 09:00 - 17:30
Zaterdag gesloten.
Behalve 1e zaterdag van
de maand: 10:00 - 13:00
Aangesloten bij: